Iemand vroeg me laatst: hoe organiseer je eigenlijk een participatieproject? En waarop hebben mensen dan invloed?
Een vraag die op vele manieren kan worden beantwoord. Zeker het eerste deel.
Want er zijn eindeloos veel voorbeelden van participatieprojecten die op net zo veel manieren worden georganiseerd.
Een buurtmaaltijd organiseren, samen een moestuin beginnen op een stuk verwilderde grond, een zorgproject opzetten; het beheer van een buurthuis overnemen, een buurtbiebje in elkaar schroeven. Noem maar op.
Dus ik focuste op: wat levert een participatieproject op, wat bereik je ermee?
En dus niet het beantwoorden van hoe, maar van wat.
(Sommige mensen vinden participatie trouwens een rotwoord, maar zo werd de vraag gesteld).
Wat wordt er bereikt in een participatieproject?” was de specifiekere vraag. En die begon ik te beantwoorden. Maar al snel merkte ik dat ook het opnoemen van wat er zoals bereikt wordt, ook een hele lijst ging opleveren.
Dus maakte ik het abstracter: wat hebben al die projecten met elkaar gemeen?
En op deze manier de vraag afpellend kwam ik tot het overkoepelende aspect, namelijk: invloed.
Al die projecten oefenen invloed uit.
Of het nou gaat om een bloementuin aanleggen of het stimuleren van de energietransitie in een wijk. Iemand die een buurtproject gaat opzetten, zal gaan beïnvloeden.
“Maar waaróp heb je dan invloed?” was de volgende vraag.
- Door een project uit te voeren, heb je invloed op welke mensen op wat voor manier samenkomen.
- Door met andere partijen te bedenken hoe een park opnieuw moet worden aangelegd, heb je invloed op het denk- en ontwerpproces.
- Als je stem wordt gehoord bij het nemen van beslissingen, dan is er invloed op besluitvorming.
En je bepaalt samen hoe en welke invloed wordt uitgeoefend. Als het goed is.
Want soms bepaalt een grote organisatie dat voor jou.
Dus ik begon uit te leggen over de participatieladder; een model dat door overheden wordt gebruikt en waarmee wordt gekozen en gedefinieerd in hoeverre er invloed kan worden uitgeoefend.
Wordt er door de gemeente gekozen voor weinig invloed, dan heet dat ‘informeren’ en sta je onderaan de ladder. Men mag zich bijvoorbeeld laten informeren tijdens een bijeenkomst en daarna mag men vragen stellen.
Wordt er gekozen voor een hoog participatieniveau dan heet het ‘besluiten’. Betrokkenen hebben dan invloed op beslissingen die (door de gemeente) worden genomen.
Maar wanneer het eenzijdig wordt bepaald, leidt dat vaak tot touwtrekken.
Alle betrokken partijen willen graag van te voren weten hoe ver het gaat met die invloed. En of er ruimte is om nóg verder te gaan.
Bij participatieprojecten is het dus belangrijk dat van te voren en vooral samen wordt nagedacht over de mate van invloed en de manier waarop dat kan gebeuren.
Dus de vraag hoe organiseer je een participatieproces? zou altijd beantwoord moeten worden met:
Door gezamenlijk de gewenste mate van beïnvloeding te benoemen en samen een proces vast te stellen om dat te bewerkstelligen.
Met de projecten van Urban Villagers hebben we inmiddels veel ervaring in het vormgeven van ‘beïnvloeding’ en participatieprocessen. En weten we ook wanneer het moeilijk wordt.
We willen graag die kennis met je delen.
Bijvoorbeeld tijdens het programma Sterk Initiatief.
Ben jij bezig met het ontwikkelen van een participatieproject? Zit je in de startfase of wil je juist verder vooruit komen?
In het coachings- en leerprogramma Sterk Initiatief krijg je hulp bij het bedenken en uitwerken van je doelen. En bij gesprekken waarin je bepaalt hoeveel ‘beinvloedingsruimte’ er is of zou moeten zijn.
Het kan een kleine activiteit zijn of een complex project waarin strategische keuzes worden gemaakt. In beide gevallen stel je eerst doelen en bepaal je wat je wilt bereiken. En hoeveel invloed je waarop wilt hebben.
Het programma helpt je verder met coaching, tips, keuzes maken, samenwerken, communicatiemiddelen ontwikkelen, fondsen werven. Noem maar op.
Je leert van experts en van elkaar. Want naast individuele coaching zijn er ook groepsbijeenkomsten.
En je bouwt aan je netwerk in jouw omgeving. Want de deelnemers komen uit hetzelfde gebied. Dus niet alleen tijdens het programma, ook daarna kun je elkaar helpen.
Het programma duurt ongeveer tien maanden. Genoeg tijd om echt stappen te maken.
Wil je meer weten? Neem contact op via Fenneke@urbanvillagers.org of bel 06-26506426. Dan kun je vragen stellen en vertel ik wat je nog meer kunt verwachten.
Fijne dag! Fenneke