We betalen allemaal belasting en weten dat de gemeente dat geld voor ons gaat besteden. Tenminste, dat was een hele tijd zo. Maar dat is aan het veranderen. In de meeste gemeentes, kunnen burgers meepraten over hoe het belastinggeld moet worden besteed. Maar de manier waarop men kan meepraten, is soms nog uit het jaar kruik. Zo wordt “inspraak” tijdens raadsvergaderingen nog steeds hooggewaardeerd (en als voorbeeld gegeven van bewonersparticipatie) en zijn er soms niet eens goede alternatieven. Dat kan dus beter.
Wie beslist over geld? En hoe komt zo’n beslissing tot stand? Niet alleen via gemeenteraadsverkiezingen willen mensen invloed hebben op de besteding van publiek geld, ook op een veel directere wijze willen zij meebepalen wat ermee gebeurt. En dat kan. Bewoners hebben namelijk te maken met alledaagse zaken in hun buurt of wijk waarover zij prima kunnen beslissen. Maar de juiste methodes moeten daarvoor worden gebruikt.
Hé, ze hebben geluisterd!
Er zijn gemeentes die dat inmiddels weten en er werk van maken. Er zijn verschillende voorbeelden te noemen waarbij bewoners meepraten over omgevingsplannen, over de organisatie van zorg of over de herinrichting van een straat. In sommige gevallen zijn zulke voorbeelden een groot succes en wordt de input van bewoners gebruikt. Er wordt dan echt geluisterd. In andere gevallen moet er nog flink worden gewerkt aan het waarderen en verwerken van de mening en ideeën van bewoners.
Maar laten we even het voorbeeld van aanbestedingen nemen. In sommige gemeentes, bijvoorbeeld Utrecht, wordt getracht bewoners te betrekken bij bepaalde delen van een aanbestedingstraject. Aanbestedingstrajecten zijn over het algemeen ingewikkeld en er zijn verschillende fases. Bij vooruitstrevende gemeentes, worden bewoners dus gevraagd mee te denken in bepaalde fases van zo’n traject.
Mooi. Maar waarom niet bij alle fases? Buurttender is een traject waarbij alle fases worden geleid door bewoners en waarbij de gemeente faciliteert.
Bewoners beslissen
Deze week was de deadline voor het indienen van een tender voor de wijk Bovenveen. De wijk heeft, via de stappen van Buurttender, een specifieke opdracht geformuleerd: sport&speldagen in en voor de wijk. Daarna zijn ze op zoek gegaan naar mogelijke opdrachtnemers. En die hebben dus deze week hun voorstellen ingediend.
Een kleine groep bewoners gaat eerst een selectie maken. Ze beoordelen in hoeverre de tender voldoet aan de opdracht die ze hebben omschreven. Daar is een systeem voor ontwikkeld dat bewoners helpt neutraal te beoordelen.
Omdat de gemeente faciliteert en formeel de (financiele) opdrachtgever is, kijken de juristen en financials naar de geselecteerde tenders. Zij beoordelen op basis van “Ja, tenzij” (en niet ‘nee, mits’). Op deze manier is de beurt dus eerst aan bewoners en wordt hun keuze gehonoreerd.
Daarna kan de hele wijk gaan stemmen voor de beste tender!
Om de vraag beantwoorden…
Dus hoe kunnen bewoners zelf bepalen? Door de beslismethode zo te maken, dat er niets bepaald kan worden zonder de bewoners.
Meer informatie over Buurttender vind u ook op de speciale website buurttender.nl
Wilt u als gemeente meer weten over nieuwe manieren om besluiten te nemen met bewoners? We verzorgen workshops en begeleidingstrajecten.
Neem contact op met Fenneke@urbanvillagers.org voor vrijblijvende informatie.